Haydarpaşa Garı’nın Yeniden Doğuşu
İstanbul’un en önemli simgelerinden biri olan Haydarpaşa Garı, artık yalnızca bir ulaşım noktası olmaktan çıkıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında gar, kültür ve sanat faaliyetlerinin kalbi haline geliyor. “Haydarpaşa ve Sirkeci Boğazın Birleştirici Gücü Gar-Kültür-Sanat Projesi” ile tarihi yapı, hem demir yolu ulaşımının hem de sanatın merkezi olacak.
Bakanlık tarafından yürütülen projede, tarihi yapının işlevini koruyarak aynı zamanda sanat ve müzecilik odaklı bir cazibe merkezine dönüştürülmesi amaçlanıyor. Böylece İstanbul’un Anadolu Yakası, kültür sanat açısından büyük bir kazanım elde edecek.
Haydarpaşa Garı’nın Tarihi Yolculuğu
Haydarpaşa Garı’nın yapımına Sultan II. Abdülhamit’in emriyle 1906 yılında başlandı. Alman mimarlar Otto Ritter ve Helmuth Cuno tarafından inşa edilen yapı, 1908’de hizmete açıldı. O dönemde İstanbul-Bağdat ve Hicaz Demiryolu’nun başlangıç noktası olarak kullanılan gar, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte birçok tarihi olaya tanıklık etti.
1917 yılında cephanelik olarak kullanıldığı dönemde sabotaj sonucu büyük hasar gören gar, Cumhuriyet’in ilanının 10. yılında yeniden inşa edildi. 1976’da restorasyon çalışmaları yapılırken, 1979’da tanker kazası nedeniyle bazı bölümleri zarar gördü. 2010 yılında çıkan yangında ise çatı kısmı büyük ölçüde yandı.
2016’da başlayan restorasyon süreciyle tarihi yapı aslına uygun şekilde yenilendi. Bugün Haydarpaşa Garı, geçmişin izlerini taşıyan ve geleceğe yön veren bir miras olarak yeniden İstanbul’a kazandırılıyor.
Demir Yolları Sanatla Buluşuyor
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2024’te başlattığı proje kapsamında garın dönüşümü hızla ilerliyor. İlk etabın 2026’da tamamlanması planlanıyor. Çalışmalar sonucunda, gar hem ulaşım hizmetini sürdürmeye devam edecek hem de sanatın buluşma noktası olacak.
Proje çerçevesinde şu alanlar hayata geçirilecek:
- Performans sanatları merkezi
- Kütüphane
- Tematik müze
- Sergi salonları
- Sanat ve tasarım atölyeleri
Bölgede ayrıca yeşil alanların artırılmasıyla birlikte halka açık, canlı bir kamusal alan oluşturulacak. Böylece gar, yalnızca yolcuların değil, sanatseverlerin de uğrak noktası olacak.
Arkeolojik Zenginliklerle Birlikte Yeni Bir Merkez
Haydarpaşa çevresinde Marmaray çalışmaları sırasında ortaya çıkan tarihi kalıntılar, İstanbul Arkeoloji Müzeleri tarafından yürütülen kazılarla gün yüzüne çıkarıldı. “Körler Şehri” olarak bilinen bu bölgede bulunan eserler, yapılacak yeni Arkeoloji Müzesi ve Arkeopark’ta sergilenecek.
Bu gelişmeyle birlikte Haydarpaşa Garı, yalnızca bir ulaşım ve sanat durağı değil, aynı zamanda tarihin ışığını günümüze taşıyan bir merkez olacak. Anadolu Yakası’nın en büyük kültür sanat durağına dönüşen yapı, İstanbul’un kültürel belleğine yeni bir değer katacak.
Anadolu Yakası’nın Kültür ve Sanat Merkezi
Projeyle birlikte Haydarpaşa Garı, Anadolu Yakası’nda benzersiz bir kültür sanat merkezi olacak. Modern altyapısı, tarihi dokusu ve farklı sanat dallarına ev sahipliği yapacak alanlarıyla gar, çok yönlü bir kültürel buluşma noktası haline geliyor. Ayrıca mevcut cami korunarak ibadete açık şekilde hizmet vermeye devam edecek.
Böylece, geçmişi ve geleceği aynı çatı altında buluşturan Haydarpaşa Garı, İstanbul’un kültürel yaşamında dönüm noktası olacak.
